Recykling Idei

Rasizm/nacjonalizm, Gender, Wielokulturowość

Imigrant: wróg wewnętrzny

Z Mathieu Rigouste’em rozmawiają Emmanuelle Piriot i Kamil Majchrzak,

05.06.2017

Czy istnieją obiektywne kryteria dla takiego pojmowania terminu „integracja”? Nie. Jesteśmy niezbyt liczną grupą naukowców, która walczy o całkowite usunięcie tego terminu z metodologii nauk społecznych. Z naszego punktu widzenia nie chodzi tutaj o kategorię socjologiczną. Nie ma bowiem żadnego mechanizmu integracji. Możemy badać, w jaki sposób przybysz, opuszczający swój kraj pochodzenia, by pracować zagranicą, będzie walczył o swe prawa, stawiał opór, czy też w jaki sposób zostanie zdominowany. Lecz jeśli uznajemy socjologię za naukę pozwalającą badać problem dominacji i oporu, pojęcie integracji stanowi jedynie termin zastępczy.

Muzyka, Muzyka

Cornelius Cardew: między muzyką a polityką

Sławomir Wieczorek,

05.06.2017

Polityczny wymiar muzyki osiągnięty został poprzez obronę jej autonomii, którą utraciła na skutek wcześniejszego wykorzystania skonwencjonalizowanego języka artystycznego przez władzę. W tym czasie w twórczości Corneliusa Cardew granica pomiędzy muzyką a polityką nie istniała w ogóle. Nawiązując do myśli Pierre’a Bourdieu na temat muzyki jako ucieleśnienia „najbardziej absolutnej formy wyparcia świata, zwłaszcza świata społecznego”, taktykę Corneliusa Cardew z tego czasu określić można mianem uporczywego przypominania poprzez muzykę o istnieniu takiego świata oraz o jego współczesnych konfliktach i sprzecznościach.

Aktywizm/strategia, Edukacja, Rasizm/nacjonalizm

O kontrkulturę – tu i teraz

Elżbieta Janicka,

29.11.2016

Problem nie tkwi w patologicznym marginesie, lecz w centrum kultury. Nie w tym, co uznaje ona za haniebne, lecz w tym, co uznaje ona za chwalebne. Może pora na emancypację, za której sprawą większość dominująca wyemancypuje się od samej siebie, weźmie za siebie odpowiedzialność, zyska poczucie sprawczości i przestanie zagrażać innym oraz przy okazji samej sobie?

Aktywizm/strategia, Ekologia

Manewry w ciemnościach

O tym, jak koncerny zatrudniają szpiegów do inwigilacji ruchów społecznych

Z Jasonem Kirkpatrickiem rozmawia Philip Bedall,

05.11.2015

Pracownicy podający się na listach mailingowych za aktywistów, przeszukiwanie śmieci w biurach w celu zdobycia informacji czy nawet bezpośrednia inﬁltracja grup politycznych przez pełnoetatowych agentów – koncerny uprawiają coraz bardziej ofensywną politykę bezpieczeństwa.

Teatr, Recenzje

Ścierwo w końcu samo odpadnie

Recenzja spektaklu Ccy‑Witkac‑Y Menażeria

Sylwia Nadgrodkiewicz,

22.09.2015

Podejmowanie Witkacego we własnym domu to jak przyjmowanie króla, który świadomie zachowuje się jak błazen. Uciążliwe nieco to wizyty, a jednak wszyscy o nie zabiegają, bo przecież w końcu chodzi o króla.Co zrobić zatem z Witkacym, którego twórczość jest ciągłym zmaganiem o utrzymanie stanu radości? I to w narodzie, w którym przy byle okazji inwestuje się w cierpiętnictwo?

Rasizm/nacjonalizm, Edukacja, Wielokulturowość

Czytajmy więcej Sarrazina na uniwersytecie!

Zachęta do analizy hermeneutycznej w ramach zajęć akademickich

Annette Arend,

15.09.2015

Książka Sarrazina błyskawicznie stała się bestsellerem. Doskonała sprzedaż tego tytułu zaniepokoiła mnie, gdyż byłam przerażona jawną ksenofobią – lub raczej islamofobią – widoczną we wszystkich częściach książki dotyczących kwestii imigracji. Jedną z możliwych reakcji na to było zignorowanie tej publikacji na zajęciach, żeby nie poświęcać jej uwagi, na którą nie zasłużyła. Innym rozwiązaniem było włączenie jej do programu zajęć i poddanie krytycznej analizie.

Rasizm/nacjonalizm, Wielokulturowość

Inni w Europie, czyli o czym mówią rasiści

Tadeusz Koczanowicz,

08.09.2015

Mimo że dyskurs rasistowski jest dość zmienny i różnorodny, jego różne odmiany łączy właśnie założenie o determinizmie kulturowym. Oczywiście źródłosłów słowa „rasizm” odnosi się do rasy rozumianej biologicznie. Tak bronią się współcześni ideowi spadkobiercy rasizmu, którzy mówią o wspólnym chrześcijańskim albo judeochrześcijańskim dziedzictwie Europy, a nawet o ideowym dziedzictwie rewolucji francuskiej. W obu przypadkach prawdziwy sens tej „wspólnoty ideowej” sprowadza się do tego, że pozostaje ona zamknięta i jakieś grupy etniczne czy religijne się do niej nie kwaliﬁkują.

Aktywizm/strategia,

Opór w sercu neoliberalnego reżimu

Odpowiedzi niemieckiej lewicy na kryzys Unii Europejskiej

Z Hannah Eberle rozmawia Michalina Golinczak,

23.08.2015

Rozmowa z z Hannah Eberle z porozumienia Blockupy o wyzwaniach i szansach stojących przed radykalną lewicą w Niemczech w kontekście kryzysu Unii Europejskiej i sytuacji w Grecji.

Ekonomia, Ekonomia, Teoria/krytyka

Krótki kapitalistyczny kurs tablicy Mendelejewa

Od złota do krzemu

Jacek Tittenbrun,

04.06.2015

Holocaust, rzeź Ormian przez Turków i tym podobne z trudem dają się interpretować jako działania celowo‑racjonalne w sensie ekonomicznym. Tymczasem w odniesieniu do kolonizacji zajmowanych przez siebie ziem Amerykanie przyjęli pogląd, wedle którego „większość stanu była ziemią niczyją”. To prawda, że ludy plemienne nie legitymowały się żadnym dokumentem potwierdzającym ich tytuł do terenów, na których żyły i zdobywały środki utrzymania. Podstawowy problem z takim twierdzeniem stanowi wszakże błędne koło w rozumowaniu. Indianie nie posiadali praw, bo nikt im ich nie przyznał, ale ówczesny Dziki Zachód był wszystkim, tylko nie krainą panowania prawa.

Rasizm/nacjonalizm,

Nacjonalizm, czyli spokojny sen elit

Mateusz Pietryka,

11.12.2014

Nacjonalizm jest niczym innym jak szansą dla młodzieży, by stać się rycerzem i żołnierzem prześladowanej Rzeczypospolitej tu i teraz. Płonące miasto, tysiące powiewających flag, wojenne okrzyki, gęsty dym policyjnych granatów łzawiących są niczym hiperrzeczywista gra wideo, szczególnie w konfrontacji z całoroczną szarością blokowisk i wyalienowaną, śmiertelnie nudną egzystencją w zamkniętych osiedlach i domkach jednorodzinnych.

Teoria/krytyka,

Konserwatywna wiedza o społeczeństwie

O tym, dlaczego „Giertych” jest i zawsze będzie antyspołeczny

Tomasz Kochan,

23.10.2014

Idąc dalej tym tropem, warto w tym miejscu założyć, że historycznie oryginalny kształt w jakim przejawiają się konkretne treści światopoglądowe nie jest jedynie sposobem ich porządkowania w przeszłości. Jako forma organicznie warunkująca ich powstanie, stanowi raczej dynamiczną uniwersalną strukturę w jakiej występują one w każdym czasie i umyśle (ulegając oczywiście pewnym drobnym przekształceniom czy wariacjom pod wpływem fenomenów nowoczesnej kultury).

Recenzje, Rasizm/nacjonalizm, Film

Kolonializm, przemoc, uran

Mariusz Wieczerzyński,

23.10.2014

W jaki sposób można zekranizować książkę, która nie jest ani beletrystyką, ani publikacją stricte historyczną? Okazuje się, że minimalistyczne środki wyrazu mogą często wywrzeć większe wrażenie na widzu niż ich nadmiar. Zresztą, czy kliniczną, na swój swoisty sposób „chłodną” narrację Fanona, można by było oddać w inny sposób? Czy dla opisania dialektycznej sytuacji skolonizowanego i kolonizatora, sytuacji odartej ze złudzeń i empatii, można przyjąć bardziej emocjonalny styl? Rozważania o przemocy dają poniekąd odpowiedź – pozornie pozbawiony emocji język (i ﬁlmu, i książki) może oddziaływać z mocą niezwykle silną i przejmującą.

Miasto, Architektura

Walka o miasto: przypadek Rio de Janeiro

Berenika Różańska,

26.05.2014

Architektura jako sposób myślenia i organizowania przestrzeni może być jednym z ważniejszych pól walki z dyskursami dominacji. Nie tylko przez oddolne próby tworzenia przestrzeni walki czy autonomii, ale przede wszystkim dzięki symbolicznemu zawłaszczaniu i przewartościowywaniu obiektów architektura może w realny sposób wpływać na odzyskanie przestrzeni i przywrócenie stosunków egalitarnych.

Architektura, Miasto

Architektura jest niezbędna

Z Krzysztofem Nawratkiem rozmawia Paweł Krzaczkowski,

14.04.2014

Współczesne miasta są tylko zasobem dla globalnego kapitału. W konsekwencji wszystkie budynki, które miały określone funkcje – produkcyjne czy mieszkalne – stały się w istocie jedynie przedmiotem operacji ﬁnansowych. Ich racją bytu jest zysk posiadaczy kapitału. W tym sensie architektura przestała służyć mieszkańcom miast. Dlatego moim zdaniem współczesne miasta są bardzo słabe. Jedyna ich siła to mieszkańcy – oni są „zasobem”, który może się zbuntować.

Cena architektury

Od redakcji,

21.02.2014

Tendencja przejawiająca się w polskich debatach o architekturze, zgodnie z którą problem dotyczy sposobu uprawiania zawodu architektonicznego albo jakości designu, to za mało. Dlatego wydajemy ten numer ze świadomością, że stawki architektury daleko ją przekraczają i nagminnie przerastają. Mamy zatem nadzieję, że przyczyni się on do ożywienia dyskusji o zastoju w obszarze teorii architektury, a tym bardziej krytycznej teorii architektury, wprowadzając zarazem do dyskursu architektonicznego szereg istotnych głosów. Dostarcza on także narzędzi do samookreślania się niekapitalistycznych praktyk architektonicznych, a zatem nakierowanych na inne wartości niż zysk ﬁnansowy.